Natuurlijk Bouwadvies logo
Natuurlijk Bouwadvies logo

Meer dan duurzaamheid

Regeneratief bouwen

Regeneratief bouwen is een aanpak die verder gaat dan duurzaamheid: het richt zich op het actief herstellen en verbeteren van het milieu, de biodiversiteit en de sociale structuur. Het combineert ecologische en gemeenschapsgerichte principes om natuurlijke en sociale systemen te versterken.

Principes en voordelen

Regeneratief bouwen is een benadering van de gebouwde omgeving die verder gaat dan duurzaamheid. Terwijl duurzame bouwpraktijken gericht zijn op het minimaliseren van negatieve impact op het milieu, richt regeneratief bouwen zich op het herstellen en verbeteren van ecosystemen en gemeenschappen. Het doel is om gebouwen en infrastructuren te creëren die niet alleen geen schade veroorzaken, maar die actief bijdragen aan de herstelling van de natuur en de verbetering van de sociale, ecologische en economische systemen waarin ze zich bevinden.

De concepten achter regeneratief bouwen zijn geïnspireerd door natuurprincipes, waarbij wordt gekeken naar hoe ecosystemen zichzelf herstellen en zichzelf in stand houden. Het richt zich op het creëren van systemen die een positieve impact hebben op hun omgeving, die de biodiversiteit bevorderen, de gezondheid van de bodem herstellen, en de lokale gemeenschappen ondersteunen. 

Kenmerken van regeneratief bouwen:

  1. Herstel van ecologische processen
    Regeneratief bouwen streeft ernaar om natuurlijke systemen te herstellen, zoals bodemvruchtbaarheid, waterbeheer, en biodiversiteit. Dit kan door bijvoorbeeld het gebruik van lokale en organische materialen, het herstel van aangetaste natuurgebieden rondom het gebouw, of het bevorderen van biodiversiteit door het inrichten van tuinen of groene daken.
  2. Gebruik van hernieuwbare en circulaire materialen
    Net als bij circulaire economie wordt bij regeneratief bouwen gekozen voor materialen die hernieuwbaar, lokaal en circulair zijn. Dit betekent het gebruik van gerecycled materiaal, het vermijden van schadelijke stoffen, en het kiezen voor materialen die het milieu niet belasten bij de productie of het einde van hun levensduur.
  3. Energieproductie en -efficiëntie
    Gebouwen die volgens de principes van regeneratief bouwen zijn ontworpen, genereren vaak zelf energie (bijvoorbeeld via zonnepanelen of windenergie) en zijn zeer energie-efficiënt. Het idee is om net zoveel energie of meer op te wekken dan het gebouw verbruikt.
  4. Waterbeheer en -hergebruik
    Water wordt gezien als een kostbaar goed in regeneratief bouwen. Het streven is om water efficiënt te gebruiken, water te filteren en te hergebruiken, en te zorgen voor regenwateropvang en infiltratie in de bodem om de natuurlijke hydrologische cyclus te ondersteunen.
  5. Community-building en sociale impact
    Regeneratief bouwen houdt ook rekening met de impact op de gemeenschap. Het betreft niet alleen de fysieke omgeving, maar ook de sociale en economische structuren. Dit kan door het creëren van toegankelijke, inclusieve ruimtes, het ondersteunen van lokale economieën, en het bieden van gemeenschapsvoorzieningen die bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van de bewoners.
  6. Gezondheid en welzijn
    Het welzijn van de mensen die in het gebouw wonen, werkt of verblijven, is een essentieel aspect van regeneratief bouwen. Dit betekent het bevorderen van een gezonde binnenomgeving door bijvoorbeeld het gebruik van non-toxische materialen, goede ventilatie, en het maximaliseren van natuurlijk licht.
  7. Levenscyclusdenken
    Regeneratief bouwen richt zich op de volledige levenscyclus van een gebouw, van ontwerp en constructie tot gebruik en uiteindelijke deconstructie. Het gaat niet alleen om het minimaliseren van de ecologische voetafdruk, maar om het realiseren van een positieve ecologische voetafdruk door het gebouw zelf en de manier waarop het met zijn omgeving omgaat.

    Voorbeelden van regeneratief bouwen:

    • Bouw van zelfvoorzienende gebouwen: Een voorbeeld van regeneratief bouwen is een gebouw dat niet alleen zelf in zijn energiebehoefte voorziet, maar ook regenwater opvangt, biologische afbreekbare materialen gebruikt, en ecologische corridors ondersteunt voor lokale flora en fauna.
    • Restauratie van ecosystemen: Een regeneratief gebouw kan zich bevinden op een locatie waar actief wordt gewerkt aan de restauratie van lokale ecosystemen, zoals het herbeplanten van bossen of het verbeteren van bodems die door vroegere activiteiten beschadigd zijn.
    • Groene daken en muren: Gebouwen die groene daken en muren bevatten kunnen helpen bij het bevorderen van biodiversiteit, het verbeteren van luchtkwaliteit, en het reguleren van de temperatuur in stedelijke gebieden.

     Verschil tussen regeneratief bouwen en duurzame bouw:

    Duurzaam bouwen is gericht op het verminderen van negatieve effecten, zoals het verminderen van energieverbruik, het gebruik van milieuvriendelijke materialen, en het minimaliseren van afval. Regeneratief bouwen gaat een stap verder en heeft als doel de omgeving daadwerkelijk te herstellen en te verbeteren. Het maakt gebruik van technieken en ontwerpen die actief bijdragen aan de herstelling van de natuur en tegelijkertijd de gezondheid en het welzijn van de gemeenschap bevorderen.